ಶ್ರಾವಣಮಾಸದ ಹುಣ್ಣಿಮೆ ನಂತರದ ಎಂಟನೇ ದಿನವೆ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ಜನಿಸಿದ ಗೋಕುಲಾಷ್ಟಮಿ. ಸನಾತನ ಹಬ್ಬವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸುವ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಜನ್ಮಾಷ್ಠಮಿಯು ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪ್ರತೀತಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬವು ಆಚರಿಸಲ್ಪಡುವ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಸಮುದಾಯದವರು ಅದರಲ್ಲೂ ಹೆಂಗೆಳೆಯರು ಅಡಿಯಿಂದ ಮುಡಿಯವರೆಗೂ ಕಣ್ಣು ಕೋರೈಸುವಂತೆ ಅಲಂಕಾರ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಆಕರ್ಷಣೀಯ ರಾಗಿ ಶ್ರದ್ಧಾಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಜಯಂತ್ಯುತ್ಸವ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬಾಲಕೃಷ್ಣನ ಶ್ರೀಪಾದವನ್ನು ಪೂಜಾ ಮಂಟಪ ದಿಂದ ಮನೆ ಬಾಗಿಲವರೆಗೆ ರಂಗೋಲಿಯಿಂದ ಬಿಡಿಸುವುದು ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಬಾಲಕ ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಪುಟ್ಟಪುಟ್ಟ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಿ ಮನೆಯೊಳಗೆ ಬಂದಿರುವಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ. ಹಣ್ಣು ತಿಂಡಿ ತಿನಿಸು ಬೆಣ್ಣೆ ಹಾಲೋಗರ ಪಂಚಾಮೃತಗಳ ನೈವೇದ್ಯ ಇರುತ್ತದೆ. ವರ್ಣರಂಜಿತ ಹೂವು ದೀಪಾಲಂಕಾರ ಕಂಡು ರುಚಿಕರವಾದ ಸ್ವಾದಿಷ್ಟ ತೀರ್ಥಪ್ರಸಾದ ಉಣ್ಣುವ ಚಿಣ್ಣರಿಗೆ ಸಂಭ್ರಮವೋ ಸಂಭ್ರಮ! ನೆರೆಹೊರೆ ಬಂಧು ಮಿತ್ರರನ್ನು ಜಾತಿಮತಗಳ ಭೇದಭಾವ ಇಲ್ಲದೆ ಸ್ವಾಗತಿಸಿ ಉಪಚರಿಸುವ ಆತುರ ಎದ್ದುಕಾಣುತ್ತದೆ. ವಿವಾಹ ಯೋಗ್ಯರು ಬಾಳ ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಸ್ವಯಂ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾತುರವು ತುಂಬಿ ತುಳುಕುತ್ತದೆ. ಅಪರಿಚಿತರನ್ನೂ ಆಹ್ವಾನಿಸಿ ಅತಿಥಿಗಳಂತೆ ಸತ್ಕರಿಸುವ ಸಡಗರ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇಸ್ಕಾನ್ ಸಂಸ್ಥೆ ಸೇರಿದಂತೆ ನೂರಾರು ಮಠ ಪೀಠ ಕೃಷ್ಣಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷೋಪನ್ಯಾಸ ಭಜನೆ ನೃತ್ಯ ಗಾಯನ ಹಾಸ್ಯ ಲಾಸ್ಯ ಗೀತ ಸಂಗೀತ ಮುಂತಾದ ಮನರಂಜನೆ ಜತೆಗೆ ಹರಿಕಥೆ ಕೀರ್ತನೆ ನಾಟಕ ಪಾರಾಯಣ ಇತ್ಯಾದಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಜರುಗುತ್ತವೆ. ಆಗಾಗ್ಗೆ ಬಗೆಬಗೆಯ ಪ್ರಸಾದ ವಿನಿಯೋಗದ ಮೂಲಕ ಇಡೀ ದಿನ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಅದ್ಧೂರಿಯಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ:- ದು:ಖ ದುಮ್ಮಾನಗಳ ಉಪಶಮನಕ್ಕೆ, ಶಾಂತಿ ಗಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಜಗದೋದ್ಧಾರನ ಜಪಿಸಲು ಮುಗಿಬೀಳುವರು. ಆಪತ್‌ಬಾಂಧವನ ಬಳಿಗೆ ನೆಮ್ಮದಿ ಅರಸಿ ಬರುವರು. ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ವೋಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಆಗಮಿಸುವರು. ಯುವಕ ಯುವತಿಯರು ಪರಸ್ಪರಾಕರ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುವರು. ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಂತೂ ಮಂತ್ರಿ, ಮಹಾನ್ ನಾಯಕರನ್ನು, ಚಿತ್ರ ನಟನಟಿಯರನ್ನು ಆಮಂತ್ರಿಸಿ, ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಂದ ಸಂಗೀತ ಕಛೇರಿ ಏರ್ಪಡಿಸಿ, ಅನ್ನದಾನ, ವಸ್ತ್ರದಾನಗಳಿಂದ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ವೈರಾಗ್ಯ ಉಂಟಾದಾಗ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೇಳಿ ಬರುವ ಮಾತು: ನೀ ಸೂತ್ರಧಾರಿ, ನಾ ಪಾತ್ರಧಾರಿ. ಇದನ್ನೆ ಡಿ.ವಿ.ಜಿ.ಯವರು ಮಂಕುತಿಮ್ಮನ ಕಗ್ಗ ದಲ್ಲಿ: ಬದುಕು ಜಟಕಾಬಂಡಿ, ವಿಧಿ ಅದರ ಸಾಹೇಬ, ನಾ ಕುದುರೆ, ಮದುವೆಗೋ ಮಸಣಕೋ ಹೋಗೆಂದೆಡೆ ಸಾಗುವೆ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇವುಗಳಿಗೆ ಮೂಲಕಾರಣ ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಕರ್ಮಣ್ಯೇವಾಧಿಕಾರಸ್ತೇ ಮಾ ಫಲೇಷು ಕದಾಚನ| ಮಾ ಕರ್ಮ ಫಲಹೇತುರ್ಭೂರ್ಮಾ ತೇ ಸಂಗೋಸ್ತ್ವ ಕರ್ಮಣಿ||(ನಿನಗೆ ಕರ್ಮ ಮಾಡುವುದ ರಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ, ಅದರ ಫಲಾಫಲಗಳಲ್ಲಿ ಎಂದಿಗೂ ಇಲ್ಲ. ನೀನು ಕರ್ಮಗಳ ಫಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣನಾಗಬೇಡ ಕರ್ಮ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಡ) ಈ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಶ್ರೀಸಾಮಾನ್ಯನ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು ಭೂಮ್ಯಾಕಾಶ ಒಂದಾದರೂ ಅಸಾಧ್ಯ? ಆದ್ದರಿಂದ, ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಭೂಮಿಯೆ ಧರೆಗೆ ಧನ್ಯ! ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಭಕ್ತರೆ ಲೋಕ ಮಾನ್ಯ!!
ವಿಷ್ಣುವಿನ ೮ನೆ ಅವತಾರವೆ ದ್ವಾಪರಯುಗದ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ. ದ್ವಾರಕಾಪುರಿ ದೇವಕಿ-ವಸುದೇವನ ಅಷ್ಟಮ ಕಂದನಾಗಿ ಸೆರೆಮನೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿ, ಮಥುರಾನಗರದ ಯಶೋಧ-ನಂದಗೋಪನ ಸಾಕುಮಗ ನಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾನೆ. ಕೃಷ್ಣನ ಬಾಲ್ಯಜೀವನವು ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಬೆಣ್ಣೆಕಳ್ಳತನ, ಬಾಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದರ್ಶನ, ಗೋಪಿ ವಸ್ತ್ರಾಪಹರಣ, ಮುಂತಾದ (ಕು)ಚೇಷ್ಠೆಗಳು. ಕಾಳಿಂಗ ಮರ್ಧನ, ಕಂಸಾಸುರ ವಧೆ, ಪೂತನಿ ಸಂಹಾರ, ಗೋವರ್ಧನ ಗಿರಿ ಎತ್ತಿದ್ದ್ದು, ಮುಂತಾದ ಮಹೋನ್ನತ ಕಾರ್ಯಗಳು ಎಳೆವಯಸ್ಸಿಗೆ ಮೀರಿದ ಸಾಧನೆಗಳಿಂದ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಬಾಲಕ ಎನಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ, ಕೃಷ್ಣಲೀಲೆಯನ್ನು ಹಾಡಿ ಹೊಗಳುವ ಅಭಿಮಾನಿ, ಭಕ್ತರುಗಳ ಜತೆಗೆ (ಹಿತ)ಶತ್ರ್ರುಗಳೂ ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಒಟ್ಟಾರೆ, ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಬಾಲ್ಯ ಜೀವನವು ನ ಭೂತೋ: ನ ಭವಿಷ್ಯತೀ: ಎಂಬ ಚರಿತ್ರೆ ಬರೆಯಿತು.
ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು, ೧೬೦೦೦ ಗೋಪಿಕಾ ಸ್ತ್ರೀಯರ ಪ್ರಿಯಕರನಾದರೂ ತನ್ನನ್ನು ವಿವಾಹವಾಗಲು ಹಪಹಪಿಸುತ್ತಿದ್ದ ರುಕ್ಮಿಣಿ ಯನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿ ವಿವಾಹವಾಗುವನು. ಅಪಹರಣದ ವಿವಾಹ ತಪ್ಪಲ್ಲವೆಂದು ಪ್ರತಿ ಪಾದಿಸಲು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ವಾದ: ತಾನು ಪ್ರೀತಿಸಿದವರಿಗಿಂತ ತನ್ನನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಿದವ ರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುವುದು ಲೇಸು, ಅದ ರಿಂದಾಗಿ ದಾಂಪತ್ಯ ಜೀವನ ಸುಖಮಯ ವಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಅರ್ಜುನನೂ ಸುಭದ್ರೆಯನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿ ವಿವಾಹವಾಗಲು ನೆರವು ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಸತ್ಯಭಾಮಾಳಿಗೆ ಪ್ರೇಮಕ್ಕಿಂತ ಭಕ್ತಿಯೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಎಂಬುದನ್ನು ’ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ತುಲಾಭಾರ’ ಮೂಲಕ ಜಗತ್ತಿಗೆ ತೋರಿಸಿಕೊಡುತ್ತಾನೆ. ನಂಬಿದವರನ್ನು ಕೈಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬು ದನ್ನು ಪಾಂಚಾಲಿಯ ಮಾನಹರಣ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಸ್ತ್ರನೀಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಹಸಿದು ಬಂದ ಋಷಿಗಳಿಗೆ ’ಅಕ್ಷಯ ಪಾತ್ರೆ’ ಮೂಲಕ ’ಭಕ್ತರೆಲ್ಲೊ ಭಗವಂತನೂ ಅಲ್ಲೆ’ ಎಂಬುದ ಸಾಬೀತು ಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ.ಆದರೆ, ಶ್ರೀವಿನಾಯಕ ಚೌತಿ ಚಂದ್ರದರ್ಶನದಿಂದ ಕೃಷ್ಣನೂ ಶಮಂತಕ ಮಣಿ ಕಳ್ಳ ಎನಿಸಿಕೊಂಡು ಅಪವಾದಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ನಂತರ ಶ್ರೀಗಣೇಶನ ಕೃಪಾಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಮಣಿ ಯೊಡನೆ ಜಾಂಭವತಿ ಪಡೆವ ಘಟನೆ ’ದೇವ ಮತ್ತು ಅವತಾರಪುರುಷ’ ನಡುವಣದ ಶಕ್ತಿ-ಯುಕ್ತಿಗಳ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠೆ ಯನ್ನು ರುಜುವಾತು ಪಡಿಸುತ್ತದೆ!
ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು, ೬೪ ವಿದ್ಯಾಪಾರಂಗತ, ನವರಸ ನಾಯಕ. ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರದಷ್ಟೆ ಶೃಂಗಾರಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೂ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ ನೀಡಿ, ಸಮಾಜೋದ್ಧಾರದಷ್ಟೆ ದಾಂಪತ್ಯೋದ್ಧ್ಧಾರ ವು ಪ್ರಮುಖ ಎಂಬ ಸಹಜ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಪ್ರತಿ ಪಾದಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಜನನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಶೃಂಗಾರ ಅವಶ್ಯವೆಂಬುದನ್ನುಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಸಂತಾನ ದ ಬಗ್ಗೆ ಗಂಡಹೆಂಡಿರಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕಾದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಜಾಣ್ಮೆಯಿಂದ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕಾದ ಪ್ರೇಮ-ಕಾಮ, ಪ್ರೀತಿ-ವಾತ್ಸಲ್ಯ, ಕೋಪ-ತಾಪ, ದ್ವೇಷ-ಅಸೂಯೆ, ಕಾಯಕ-ಕರ್ತವ್ಯ, ಬದ್ಧತೆ-ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ವ್ಯಕ್ತಿಗತ ಏಕತಾನಕ್ಕೆ ನೀಡುವಷ್ಟೆ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಸಾಮೂಹಿಕ ಬಹುತಾನಗಳಿಗೂ ನೀಡುವಂತೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅಮಾಯಕರಿಗೆ ನಿಸ್ವಾರ್ಥದ ಬಗ್ಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಅನೇಕ ಪವಾಡಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕಷ್ಟ-ನಷ್ಟಗಳು ಪ್ರಾಪ್ತವಾದಾಗ ಧೃತಿಗೆಡದಂತೆ ಹೀಗೆ ಸಾಂತ್ವನ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ:ಒಂದನ್ನು ಗಳಿಸಿಕೊಳ್ಳ ಬೇಕಾದರೆ ಇನ್ನೊಂದನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲೇಬೇಕು. ಇಡಿ ಶರೀರ ವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದರೆ ಒಂದು ಬೆರಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇಡಿ ಸಮಾಜವನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದರೆ ಒಂದು ಕುಟುಂಬ ವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲೇ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ [ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣವಚನಾಮೃತ]
ಮಹಾಭಾರತದ ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನದೇ ಆದ ಷಡ್ಯಂತ್ರ ರೂಪಿಸಿ ಶಕುನಿಯ ಮೂಲಕ ಪಾಂಡವರಿಗೆ ೧೨ ವರ್ಷ ವನ ವಾಸ, ೧ ವರ್ಷ ಅಜ್ಞಾತವಾಸ ಶಿಕ್ಷೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಧರ್ಮರಾಯನನ್ನು ಮನೆಗೆಲಸದವನ ನ್ನಾಗಿಸಿ, ಭೀಮನನ್ನು ಅಡುಗೆ ಭಟ್ಟನನ್ನಾಗಿಸಿ, ಗಾಂಢೀವಿಯನ್ನು ಬೃಹನ್ನಳೆಯನ್ನಾಗಿಸಿ, ನಕುಲ-ಸಹದೇವರನ್ನು ದನಗಾಹಿಗಳನ್ನಾಗಿಸಿ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕಪಟನಾಟಕ ಸೂತ್ರಧಾರಿಯಾಗಿ ಹೊರಟು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಸಂಧಾನವು ವಿಫಲವಾಗುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡು ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ರಣರಂಗದಲ್ಲಿ ಯುದಿಷ್ಠಿರನಿಂದ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಿಸಿದಂತೆ ತೋರುವ ’ಅಶ್ವತ್ಥಾಮ ಹತಾ….’ಎಂಬ ಸತ್ಯವನ್ನೆ ನುಡಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕರ್ಣನ ವಜ್ರಕವಚ-ಕುಂಡಲಗಳನ್ನು ಇಂದ್ರನ ಮೂಲಕ ಕಸಿದು ಕುಂತಿಯಿಂದ ಜನ್ಮರಹಸ್ಯ ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಿ ’ತೊಟ್ಟಬಾಣ ತೊಡಬೇಡ ಇಟ್ಟಗುರಿ ಇಡಬೇಡ’ ಎಂದು ವಚನ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿ, ದಾನ ಶೂರ ಕರ್ಣನ ಮನೋಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಭೀಷ್ಮನನ್ನು ಶರಮಂಚದಲ್ಲಿ ಮಲಗಿಸಿಸಿ, ದ್ರೋಣಾಚಾರ್ಯನ ಶರೀರ ತುಂಡರಿಸಿಸಿ, ಇವನ ಮಗ ಅಶ್ವತ್ಥಾಮನಿಂದಲೆ ಉಪ-ಪಾಂಡವರ ಹತ್ಯೆಗೈಸಿ, ಅಭಿಮನ್ಯುವನ್ನು ಚಕ್ರವ್ಯೂಹದಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಸಿ, ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರನಿಂದ ಉಕ್ಕಿನ ಪುತ್ಥಳಿಯನ್ನು ಪುಡಿಮಾಡಿಸಿ ಭೀಮನನ್ನು ಬಚಾವ್ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಪಾರ್ಥಸಾರಥಿಯಾಗಿ ’ವಿರಾಟ್‌ದರ್ಶನ’ ಮೂಲಕ ’ದುಷ್ಟಶಿಕ್ಷಕ ಶಿಷ್ಟರಕ್ಷಕ’ ಎನಿಸಿ ಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.
ಯದಾಯದಾಹಿ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಗ್ಲಾನಿರ್ಭವತಿ ಭಾರತ|| ಅಭ್ಯುತ್ಥಾನಂ ಅಧರ್ಮಸ್ಯ ತದಾತ್ಮಾನಂ ಸೃಜಾಮ್ಯಹಂ (ಹೇ ಅರ್ಜುನನೇ ಯಾವಯಾವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮದ ಹಾನಿ ಮತ್ತು ಅಧರ್ಮದ ವೃದ್ಧಿಯಾಗುವುದೋ ಆವಾಗಲೆಲ್ಲಾ ನಾನು ನನ್ನ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತೇನೆ, ಜನರ ಮುಂದೆ ಪ್ರಕಟ ವಾಗುತ್ತೇನೆ) ಪರಿತ್ರಾಣಾಯ ಸಾಧೂನಾಂ ವಿನಾಶಾಯ ಚ ದುಷ್ಕೃತಾಂ| ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನಾರ್ಥಾಯ ಸಂಭವಾಮಿ ಯುಗೇ ಯುಗೇ|| (ಸಾಧು ಸತ್‌ಪುರುಷರನ್ನು ಉದ್ಧಾರ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿಯೂ ಪಾಪಿಗಳನ್ನು ವಿನಾಶಪಡಿಸಲಿಕ್ಕಾಗಿಯೂ ಮತ್ತು ಧರ್ಮವನ್ನು ಪುನರ್ ಸಂಸ್ಥಾಪಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿಯೂ ಯುಗ-ಯುಗಗಳಲ್ಲಿ ನಾನು ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತೇನೆ) ಧರ್ಮಕರ್ಮ, ಸತ್ಯಾಸತ್ಯ, ನ್ಯಾಯನೀತಿ, ಸಾವುಬದುಕು, ಜಯಾಪಜಯ, ಪಾಪಪುಣ್ಯ, ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾ ತನ್ನ ದಶಾವತಾರ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆಯನ್ನು ಬೋಧಿಸುತ್ತಾ ’ಭಗವದ್‌ಗೀತೋಪದೇಷ’ ಮೂಲಕ ಗೀತಾಚಾರ್ಯನೆಂಬ ಬಿರುದು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಯುಗಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಪಾಂಡವರಿಂದ ’ಅಶ್ವಮೇಧಯಾಗ’ ಮಾಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅರ್ಜುನನ ದುರಹಂಕಾರವನ್ನು ಆತನ ಮಗನಾದ ಬಭ್ರುವಾಹನನಿಂದಲೇ ಬಗ್ಗುಬಡಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅನವರತ ಪಾಂಡವರಿಗೆ ತಾನೇ ದಿಕ್ಕು-ದೆಸೆ, ಮತಿ-ಗತಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನೆನಪಿಸುತ್ತಾನೆ.
ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾವತಾರಾಂತ್ಯ:- ತ್ರೇತಾಯುಗ ರಾಮಾಯಣದ ಶ್ರೀರಾಮನ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ವಾಲಿಯನ್ನು ಮರೆಯಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಕೊಂದಾಗ ಶಾಪಗ್ರಸ್ಥನಾದ ಕೋದಂಡರಾಮ ತನ್ನ ಶಾಪ ವಿಮೋಚನೆಗಾಗಿ ದ್ವಾಪರಯುಗದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನಾಗಿ ಅಣ್ಣ ಬಲರಾಮನಿಗೆ, ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನಾಳುವ ಉಸ್ತುವಾರಿ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ, ಮುನಿ ಶಾಪದಿಂದಾಗಿ ಕುಲಬಾಂಧವರೊಳಗೆ ಉದ್ಭವಿಸುವ ’ಯಾದವೀ ಕಲಹ’ ದಿಂದಾಗಿ ಇಡೀ ಯದುಕುಲ ಸರ್ವನಾಶ ವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಚಿಂತೆಯಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನು ಸಮುದ್ರ ತೀರದ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಓರ್ವ ಬೇಡನು(ಪುನರ್ಜನ್ಮದ ವಾಲಿ) ಬಿಟ್ಟ ’ಶಬ್ಧವೇದಿ’ ಬಾಣವು ಪಾದಕ್ಕೆ ಚುಚ್ಚಿ ಕೊಂಡಾಗ ತ್ರಿಕಾಲ ಜ್ಞಾನಿ ಮುರಳಿ ಲೋಲ ತನ್ನ ಅಂತ್ಯ ಕಾಣುತ್ತಾನೆ. ಮಹಾ ವಿಷ್ಣುವಿನ ೮ನೆಯ ಅವತಾರದ ಅವಸಾನದೊಡನೆ ದ್ವಾಪರಯುಗದ ಪರ್ಯಾವಸಾನವಾಗುತ್ತದೆ?!
ಅಂದು, ’ಹಿಪ್ಪೀ ಸಂಸ್ಕೃತಿ’ ಯಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿಗೊಂಡ ಬಾಲಿವುಡ್‌ನ ಖ್ಯಾತನಟ ದೇವಾನಂದ್ ಹರೇ ರಾಮ ಹರೇ ಕೃಷ್ಣ ಹಿಂದಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ತಯಾರಿಸಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಗೊಳಿಸಿದರು. ’ದಂ.. ಮಾರೋ.. ದಂ.. ಮಿಟ್ ಜಾಯೇ ಹಂ..’ - ಹಾಡು ಇವತ್ತಿಗೂ ಎಂಜಾಯ್ ಮಾಡುವಂತಿದೆ. ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ನವ ಯುವಕರಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಂಚಲನವುಂಟು ಮಾಡಿದ ಈ ಚಿತ್ರವು ’ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಪಂಥ - ಹಿಪ್ಪೀ ಕ್ರಾಂತಿ’ ಎಂಬ ಬೃಹತ್ ಅಲೆಯನ್ನೆ ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು! ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಬಗ್ಗೆ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಉಧಾಹರಣೆ ನೀಡಬಹುದು. ’ಕೃಷ್ಣ...ಎನಬಾರದೇ..’ ’ಕೃಷ್ಣ್ಣ ನೀ ಬೇಗನೆ ಬಾರೋ..” ಬೇಡ ಕೃಷ್ಣ್ಣ ರಂಗಿನಾಟ ಸೀರೆ ನೆನೆವುದು’ ’ಕರೇ.. ಕರೇ ಕೃಷ್ಣನಾ ಕೊಳಲಿನಾ ಕರೇ ಮುಂತಾದ ಭಜನೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಅವಲಕ್ಕಿ ಮಿತ್ರ ಸುಧಾಮ(ಕುಚೇಲ)ನ ’ಕೃಷ್ಣ್ಣ ಎಂದರೆ ಭಯವಿಲ್ಲ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾ ಎನದೆ ಸುಖವಿಲ್ಲಾ’ ’ಕಂಡೇ ಹರಿಯ ಕಂಡೆ.. ದೇವಾಧಿ ದೇವ ಧನುಜಾದಿ ವಂದ್ಯ’ ’ಬಾಗಿಲನು ತೆರೆದು ಸೇವೆಯನು ಕೊಡೊ ಹರಿಯೆ ಎಂದು ಭಕ್ತಿಗೀತೆ ಹಾಡಿ ಉಡುಪಿ ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ದಿಕ್ಕನ್ನೆ ಕನಕನ ಕಿಂಡಿಯಾಗಿಸಿದ ದಾಸವರೇಣ್ಯ ಹಾಗೂ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಎಂಟು ವರ್ಷದ ಬಾಲಕಿ ಹಾಡಿದ ಜಯಜನಾರ್ಧನಾ ಕೃಷ್ಣ...ರಾಧಿಕಾಪತೇ... ಭಜನೆಯ ಜತೆಗೆ ಸಾವಿರಾರು ಜನಪ್ರಿಯ ಕೀರ್ತನೆಗಳು ಆಪ್ಯಾಯಮಾನವಾಗಿ ಅಜರಾಮರವಾಗಿ ನಿತ್ಯನೂತನವಾಗಿ
ಆಚಂದ್ರಾರ್ಕ ಉಳಿಯುತ್ತವೆ!
ಕುಮಾರಕವಿ ಬಿ.ಎನ್.ನಟರಾಜ, ೯೦೩೬೯೭೬೪೭೧ 
-: ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣಾರ್ಪಣಮಸ್ತು :-